Thổ lâu là một quần thể những ngôi nhà có kiến trúc độc đáo, được xây bằng đất nện của người Khánh Gia và các dân tộc khác ở phía Nam của tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Đây là một trong những điểm du lịch nổi bật thu hút du khách từ khắp nơi đến với tỉnh Phúc Kiến.
Thổ lâu Phúc Kiến phân bố chính ở vùng đồi núi phía Tây và Nam tỉnh Phúc Kiến. Thổ lâu được xây dựng lần đầu vào thời Tống - Nguyên và dần trở nên phổ biến vào cuối thời Minh, Thanh.
Thổ lâu là một tòa nhà tập thể được xây dựng bằng đất. Nhà có thể được xây thành nhiều hình dạng khác nhau như hình tròn, hình bán nguyệt, hình vuông, hình ngũ giác, hình chữ thập v.v.., mỗi loại đều có những đặc điểm riêng, trong đó hình vuông, hình tròn là những hình dạng phổ biến nhất. Điều đặc biệt là những tòa nhà ở thời kỳ xây dựng đầu tiên được xây thành kiểu cung điện, hình vuông, dinh thự v.v.., những tòa nhà như vậy không chỉ tạo ra được cảm giác thần bí, kỳ lạ mà còn đảm bảo được tính kiên cố.
Trong số các tòa thổ lâu còn sót lại thì những tòa hình tròn là bắt mắt nhất, được người bản địa gọi là Viên Lầu hoặc Viên Trại.
Thổ Lâu Phúc Kiến kiến trúc có rất nhiều dạng, trong đó phổ biến nhất là một kiểu ở phía trong bao gồm hệ thống ba tầng thượng, trung, hạ được thiết kế dọc theo trục trung tâm. Bên trong của các tòa Thổ lâu như vậy thì thông thường hạ đường chính là cửa ra vào và được đặt ở phía đầu tiên. Phần giữa là nơi ở của gia đình hoặc là nơi để đón tiếp khách quý. Phần không gian trên cùng là nơi để thờ cúng tổ tiên. Có thể cao từ 4 đến 5 tầng lầu và được xây dựng nên bằng cách nén đất với hỗn hợp đá cuội, gỗ, tre nứa...
Tường của thổ lâu có thể dày trên dưới 2m, các cửa sổ được làm bằng gỗ với lớp ngoài được gia cố bằng sắt. Bức tường kiên cố đến mức có thể chống cháy cũng có thể chống được động đất. Ngoài ra, những bộ phận bên trong nhà như mái hiên, cửa sổ... cũng được xem là những “kỳ quan” đặc sắc trong kiến trúc nhà ở ở Trung Quốc.
Phúc Kiến Thổ Lâu thuộc về kiểu kiến trúc tập thể, từ góc độ của lịch sử học cùng với kiến trúc học có thể thấy được rằng những tòa nhà Thổ Lâu được xây dựng nên với mục đích tránh sự tấn công của thổ phỉ hoặc của thú rừng. Đặc biệt, những hộ gia đình ở trong những tòa Thổ Lâu không có sự phân biệt về địa vị xã hội, thức ăn và giếng nước bên trong Thổ Lâu là tài sản chung chứ không thuộc về bất kỳ một hộ gia đình nào cả.
Thổ Lâu Phúc Kiến như một chứng nhân sống chứa đựng trong mình một quá trình lịch sử lâu dài, lưu giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của Trung Quốc. Vào ngày 6 tháng 7 năm 2008, tại hội nghị di sản thế giới lần thứ 32 được tổ chức tại thành phố QueBec, Canada, tập hợp nhà Thổ Lâu Phúc Kiến đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.
Xem thêm: Khám phá Hồ Bắc
Du học Trung Quốc Riba đã cùng bạn khám phá kiến trúc Thổ Lâu độc đáo tại tỉnh Phúc Kiến. Có thể nói kiến trúc Thổ Lâu độc nhất vô nhị, mang đậm hơi thở lịch sử. Nếu có cơ hội, bạn hãy đến Phúc Kiến để tận mắt chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo này nhé!